ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΤΣΕΚΟΥΡΙ ΣΤΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΥΣ

Α, όλα κι όλα. Το κεφάλαιο μπορεί να μην έχει πατρίδα, αλλά όποτε χρειάζε­ται, το ίδιο και οι πολιτικοί του εκπρό­σωποι θυμούνται τη λέξη, όπως και τα παράγωγα της. Ο κατά Στουρνάρα «πατριωτισμός» υπαγορεύει μεταξύ άλλων το συμβιβασμό μας με την ιδέα ότι τα μεν εναπο­μείναντα αποθεματικά των ασφαλιστικών τα­μείων θα «κουρευτούν» με ...την ψιλή, «γουλί», οι δε μελλοντικές συντάξεις θα περιορίζονται σε κάτι «ψιλά» που είναι αμφίβολο ανθασυνιστούν επαρκή επιδόματα κηδείας.

Μέχρι χθες ζητούσαν να δεχθούμε όλα όσα θα διαμόρφωναν ένα, ταπεινό μεν, πλην «βιώ­σιμο» ασφαλιστικό σύστημα, προβάλλοντας τη λογική «από ολότελα, καλή κι η Παναγιώται-να», Μας το ζητούσαν στο όνομα της «υπευθυ­νότητας», της «ωριμότητας» και «ρεαλισμού». Τώρα επιστρατεύεται ο -πιο βαρύγδουπος-«πατριωτισμός». Γιατί; Διότι, απλούστατα, με την επικείμενη ολοκληρωτική «αποψίλωση» των αποθεματικών των ταμείων, η ιερή αγελά­δα Παναγιώταινα δεν θα βγάζει σταγόνα γά­λακτος. Οι άνθρωποι αμπαλάρουν σε «πατρι­ωτικές» φανφάρες την ομολογία τους. Είναι, ήδη, σαν να το διακηρύττουν: «Γλυκός και τι­μημένος ο θάνατος -κάθε περίθαλψης και σύ­νταξης- για την πατρίδα».

 Παραφράζοντας τη γνωστή ρήση του Κέ-νεντι, φθάνουμε στο σημερινό... δόγμα Στουρ­νάρα: «Μη ρωτάς τι κάνει για σένα το ασφα­λιστικό σου ταμείο, σκέψου τι κάνεις εσύ για να "."..κάνουν καλό ταμείο οι τραπεζίτες».

   Με αιχμή τα μνημόνια, ο ολοκληρωτικός καπιταλι­σμός απειλεί να αποτελειώσει οτιδήποτε άφη­σαν όρθιο -εν προκειμένω στα ασφαλιστικά ταμεία- κατά τις περασμένες δεκαετίες οι «πα­τριωτισμοί» των αντίστοιχων παλιών εποχών. Στη δεκαετία του 1950, πλάι στην πολιτική «εθνικοφροσύνη» ανθούσε -πιο διακριτικά κι αθόρυβα, είναι αλήθεια- ο οικονομικός «πα­τριωτισμός», που επέβαλε μεταξύ άλλων τον…εγκλεισμό των αποθεματικών των ταμείων σε ειδικούς, άτοκους (κι αργότερα ...σχεδόν άτοκους) λογαριασμούς της Τράπεζας της Ελ­λάδας. Μέσω αυτών των λογαριασμών γινόταν διαρκής μετάγγιση χρήματος «δια την ανάπτυ-ξιν». Εν ολίγοις, χρηματοδοτούνταν επιχειρη­ματίες ...ίνα τελεσθή το ύψιστο «πατριωτικό» καθήκον, τα αποτελέσματα του οποίου αποτυ­πώθηκαν σε ένα σκωπτικό -μη... πατριωτικό, εικάζουμε _--- απόφθεγμα: «Ελλάς είναι η χώρα των πλουσίων βιομηχάνων και των πτωχών βι­ομηχανιών».

Η ...πατριωτική αυτή αφαίμαξη, μέσω των «παγωμένων πιστώσεων», διήρκεσε μέ­χρι τα μέσα της δεκαετίας του '80. Ενδεικτι­κά αναφέρουμε ότι το επιτόκιο καταθέσεων ήταν 4,5% το 1965 και 9,58% το 1975. Ανυ­ποψίαστοι οι ασφαλισμένοι εκείνων των επο­χών, δεν είχαν την ευκαιρία να ριγήσουν από υπερηφάνεια... Δεν έμαθαν ότι η πατριωτική -έστω και ακούσια- προσφορά τους πρόλα­βε να φθάσει τα 25 τρισεκατομμύρια δραχμές, μέχρι τη στιγμή που ο Α. Παπανδρέου απο­φάσισε να τροποποιήσει τα πράγματα: Τα χρήματα των ταμείων παρέμειναν δεσμευμέ­να, αλλά τοκίζονταν με 14%. Υπήρχε βεβαί­ως απόκλιση από το επίπεδο των επιτοκίων καταθέσεων, τα οποία κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του '80 «έτρεξαν» με ρυθμούς 15,5% έως 17,33%, αλλά επρόκειτο αν μη τι άλλο για ανάσχεση της ακατάσχετης αιμορ­ραγίας. Μέχρι που κατέφθασε ο ...πατριωτι­κός νεοφιλελευθερισμός του Κ. Μητσοτάκη, ο οποίος θεσμοθέτησε την τοποθέτηση του 20% των αποθεματικών των ταμείων σε τραπεζικά παράγωγα. Κι άνοιξε η μεγάλη πόρτα...

     Το '95 η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, σε «πα­τριωτική» σύμπνοια με τη ΝΔ, θεσμοθέτησε τη σύμφυση των ταμείων με τις τράπεζες, που αναλάμβαναν ρόλο συμβούλου. Έλα όμως που «η γραμμή Σημίτη χωρίς Σημίτη» (όπως είχε χαρακτηριστεί η πολιτική του ΠΑΣΟΚτο 1994-96) δεν θα μπορούσε να είναι τόσο ...αυθεντι­κή, όσο επί των κατοπινών ημερών του «γκου-ρού» του «εκσυγχρονισμού»... Ο Κ. Σημίτης το 1999 όρισε σε 23% το ποσοστό των αποθεμα­τικών που θα τζογάρονταν στη Σοφοκλέους, σε μία εποχή στην οποία -διόλου τυχαίο- εί­χε σχεδόν ολοκληρωθεί μια «παράπλευρη», δι­πλή διαδικασία: Αφενός η εμβάθυνση κι επέ­κταση της ιδιωτικοποίησης του χρηματοπιστω­τικού τομέα κι αφετέρου η αναγωγή του -μα­ζί με το Χρηματιστήριο- σε «ατμομηχανή» της οικονομίας.

Γίνεται όμως ...πατριωτισμός χωρίς θυσίες και θυσίες δίχως αίμα; Στην τριετία 1999-2002 τα ταμεία έχασαν χρήμα αντίστοιχο των 3,5 δι­σεκατομμυρίων ευρώ. Κιοτεύουν οι «πατριώ­τες» βλέποντας το αίμα; Κάθε άλλο, ιδίως εάν το αίμα δεν είναι δικό τους. Προτού παραδώ­σει την εξουσία, το 2003, ο «Μητσοτάκης της Κεντροαριστεράς», ο κ. καθηγητής, πρόλαβε να ανοίξει το δρόμο, ώστε να επενδύονται τα αποθεματικά των ταμείων σε χρηματιστηριακά παράγωγα υψηλού ρίσκου. Τα υπόλοιπα μοιά­ζουν νωπά (δομημένα ομόλογα) ή και σχεδόν χθεσινά (συνέπειες του Ρ5Ι).

«Πατριωτική» ανάγκη, φυσικά, ήταν -και είναι- η μαύρη εργασία, το «ελεύθερο» των εργοδοτών να μην καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές, η ...κανονική μείωση αυτών των ει­σφορών κ.λπ. κ.λπ. Καμία θυσία όμως δεν είναι αρκετή, ώσπου η πατρίδα να σωθεί...

Ο Στουρνάρας αναλαμβάνει καθήκοντα ενός κάπως ...αλλόκοτου Κολοκοτρώνη: Στρα-τολογεί «προσκυνημένους» και κραυγάζει «φωτιά και τσεκούρι στους ασφαλισμένους»! Κάτι δείχνει, αλλά ...προς τον ουρανό: Το δά­χτυλο του πατριδο-γιάπη στέκεται όρθιο κι εί­ναι το μεσαίο... Μας λέει ξεκάθαρα ότι στην πατρίδα, την οποία πλάθει η τρόικα εσωτερι­κού, οι ζωές μας είναι κάτι λιγότερο κι από αναλώσιμες - σχεδόν περιττές. Σαφέστερα δεν γίνεται το πουν...

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΑΤΟΣ