ΣΥΝΑΔΕΛΦΕ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΕ.
Η Π.Ε.Σ.ΕΚ σε έχει ΑΝΑΓΚΗ και την έχεις ΑΝΑΓΚΗ. Από την πενιχρή σύνταξή σου ενίσχυσε την Ένωση. Γράψου στο σωματείο και ενημέρωσε και άλλους για την λειτουργία του. Κατέβασε την Αίτηση εγγραφής και ενημέρωσε μας με όποιον τρόπο σε εξυπηρετεί.
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ

menu

.

Print Friendly and PDF

Κυριακή 5 Ιουνίου 2011

Η ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΦΑΠΑΞ

Επειδή αρκετοί συνάδελφοι επικαλούνται και τη δικαστική προσέγγιση του προβλήματος για το ΕΦΑΠΑΞ τους ενημερώνουμε με το πόρισμα του Συνήγορου του Πολίτη από το 2009.


Ο Συνήγορος του Πολίτη στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του κατά το άρθρο 103 παράγραφος 9 του Συντάγματος και το Νόμο 3094/03 παρέλαβε και εξέτασε μεγάλο αριθμό αναφορών από συνταξιούχους του δημοσίου, οι οποίοι διαμαρτύρονται για τη μεγάλη καθυστέρηση που παρατηρείται στο Ταμείο Προνοίας Δημοσίων Υπαλλήλων για την καταβολή του εφάπαξ βοηθήματος. Από τη διερεύνηση των αναφορών και της υπάρχουσας κατάστασης, ο Συνήγορος του Πολίτη έλαβε γνώση των προβλημάτων του Ταμείου, αξιολόγησε την κρισιμότητα του ζητήματος και με την επιστολή αυτή σκοπεύει να συμβάλει στην εξεύρεση λύσης.
1. Ιστορικό
Σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία, για να προχωρήσει το ΤΠΔΥ στην εξέταση των προϋποθέσεων για τη χορήγηση των συνταξιοδοτικών παροχών, πρέπει πρώτα να έχει λάβει από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) την αντίστοιχη συνταξιοδοτική πράξη.
Συγκεκριμένα, από την κατάθεση της αίτησης στο ΓΛΚ, η αρμόδια διεύθυνση του Οργανισμού προχωρεί στην έκδοση συνταξιοδοτικής πράξης, η οποία στη συνέχεια αποστέλλεται στο ΤΠΔΥ ώστε το τελευταίο να προχωρήσει στην έγκριση και χορήγηση του εφάπαξ βοηθήματος.
Η ανεξάρτητη Αρχή διαπιστώνει ότι το ΤΠΔΥ, αφού πρώτα ελέγξει με σειρά προτεραιότητας - δηλαδή σύμφωνα με τον αριθμό πρωτοκόλλου που φέρουν - τις αιτήσεις, εκδίδει τελικώς τη διοικητική πράξη για τη χορήγηση του οφειλόμενου οικονομικού βοηθήματος με μεγάλη καθυστέρηση που ανέρχεται σήμερα σε περίπου ένα έτος και βαίνει συνεχώς αυξανόμενη.
Σύμφωνα με τις αναφορές που δέχεται η Αρχή, οι καθυστερήσεις στη χορήγηση του εφάπαξ βοηθήματος και των εν γένει συνταξιοδοτικών παροχών, προκαλούν, όπως είναι φυσικό, έντονες διαμαρτυρίες εκ μέρους των πολιτών. Οι οικονομικές ανάγκες, που μπορεί να αφορούν εξυπηρέτηση στεγαστικών δανείων, έξοδα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης λόγω προβλημάτων υγείας ή άλλες επείγουσες ανάγκες, καθιστούν την άμεση καταβολή του εφάπαξ βοηθήματος απαραίτητη, όχι μόνο για να ανταπεξέλθουν οι συνταξιούχοι στις οικονομικές τους υποχρεώσεις, αλλά και να διαμορφώσουν ένα στοιχειώδη οικονομικό προγραμματισμό1.
Τέλος, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι το εφάπαξ βοήθημα ως θεσμός απευθυνόμενος σε κατηγορίες εργαζομένων χαμηλών αλλά και μεσαίων εισοδηματικών τάξεων και ως εκ τούτου με υψηλή οριακή ροπή προς


(Έτσι, για παράδειγμα, κάποιος πολίτης, που έχει ώριμα ασφαλιστικά δικαιώματα και δεν γνωρίζει το ταμειακό πρόβλημα του ασφαλιστικού οργανισμού, που οδηγεί σε σημαντική καθυστέρηση απονομής του εφάπαξ βοηθήματος, μπορεί να επιλέξει την υποβολή παραίτησης από την υπηρεσία του σε προγενέστερο χρονικό διάστημα της πλήρους συνταξιοδότησης (π.χ. 2 χρόνια πριν τη συμπλήρωση της 35ετίας), γιατί θεωρεί ότι εάν λάβει και εκταμιεύσει τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή το χρηματικό ποσό του δικαιούμενου εφάπαξ θα το αξιοποιήσει καλύτερα ή θα το χρησιμοποιήσει για τη ν αντιμετώπιση κάποιου σοβαρού οικονομικού προβλήματος (π.χ. πρόωρη αποπληρωμή δανείου). Στην πορεία.όμως, λόγω της υφιστάμενης κατάστασης και χωρίς δική του.υπαιτιότητα, θα διαπιστώσει ότι από την πρόωρη υποβολή αίτησης για συνταξιοδότηση και χορήγηση εφάπαξ βοηθήματος θα βγει οικονομικά ζημιωμένος, αφού αφενός θα έχει απολέσει συντάξιμο χρόνο με αποτέλεσμα να λάβει μειωμένες συνταξιοδοτικές αποδοχές και αφετέρου θα λάβει το εφάπαξ βοήθημα με σημαντική καθυστέρηση χωρίς - όπως φαίνεται - να μπορεί να εκπληρώσει εγκαίρως τον αρχικό στόχο του (της άμεσης κάλυψης των οικονομικών αναγκών ή εκπλήρωσης των επενδυτικών σχεδίων)



κατανάλωση, αποτελεί παράγοντα προώθησης της οικονομικής μεγέθυνσης καθώς εισρέει στην οικονομία και τονώνει την ενεργό ζήτηση.
2. Η διαμεσολάβηση του Συνηγόρου του Πολίτη
2.1. Η διερεύνηση της υπόθεσης και η θέση της Διοίκησης
Ο Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη, Γιάννης Σακέλλης, συνοδευόμενος από τους Ειδικούς Επιστήμονες της Αρχής, Πάρη Ζορμπά και Γιάννη Τσελεκίδη, συναντήθηκε στις 23.1.2009 με τον Πρόεδρο και στελέχη του ΤΠΔΥ. Στη συνάντηση αυτή επιβεβαιώθηκε ότι η προβλεπόμενη - από κείμενες διατάξεις -προθεσμία για την καταβολή του εφάπαξ βοηθήματος δεν τηρείται. Κατά τη συζήτηση που επακολούθησε, αναδείχθηκε ως κύριο πρόβλημα το οικονομικό και η ανάγκη χρηματοδότησης του Ταμείου. Επιπλέον, επισημάνθηκε η ανεπάρκεια σε προσωπικό και η ανάγκη περαιτέρω στελέχωσης του Ταμείου. Συζητήθηκε επίσης, ότι στην προσπάθεια διαχείρισης του προβλήματος της υπέρμετρης καθυστέρησης καταβολής, δεν αρκεί η πρόταξη του κοινωνικού κριτηρίου σε ειδικές και συγκεκριμένα αιτιολογημένες περιπτώσεις, καθώς η λύση αυτή θα ήταν πρόσκαιρη, αφού το πρόβλημα θα εξακολουθούσε να υφίσταται, ενώ ταυτόχρονα θα ελλοχεύει πάντοτε ο κίνδυνος αντιδεοντολογικής παραβίασης της προτεραιότητας.
Επίσης συζητήθηκε, ότι ακόμη και αν εξευρεθούν οι απαιτούμενοι πόροι -πιστώσεις, το πρόβλημα, όπως έχει διαμορφωθεί, θα εξακολουθήσει να υφίσταται για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς θα παραμένουν αναπάντητες και ανεπεξέργαστες οι αιτήσεις χιλιάδων πολιτών για τη χορήγηση του εφάπαξ βοηθήματος.
Το δημοσιονομικό πρόβλημα του Ταμείου είχε επισημανθεί ήδη με την αναλογιστική μελέτη, που εκπονήθηκε για το Ταμείο το έτος 2003 και ήταν αναμενόμενη η εμφάνιση του προβλήματος στο άμεσο μέλλον.
Σήμερα, σύμφωνα με εκτιμήσεις των στελεχών του Ταμείου, τα χρηματικά διαθέσιμα επαρκούν για την διεκπεραίωση περίπου εξακοσίων αιτήσεων απονομής εφάπαξ μηνιαίως, ενώ για να μην παρατηρούνται χρονικές καθυστερήσεις θα πρέπει να διεκπεραιώνονται περίπου χίλιες έως χίλιες διακόσιες αιτήσεις. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι, αν δεν αλλάξουν τα υφιστάμενα οικονομικά και οργανωτικά δεδομένα, η παρατηρούμενη χρονική καθυστέρηση που σήμερα ανέρχεται σε ένα έτος, θα αυξάνεται συνεχώς.
2.2. Η ανεπιτυχής προσπάθεια διευθέτησης του προβλήματος
Σε συνέχεια της από 23.1.2009 συνάντησης του κλιμακίου του Συνηγόρου του Πολίτη, μέλη του επιστημονικού προσωπικού της Αρχής επιβεβαίωσαν τους επόμενους μήνες κατά την εξέταση των αναφορών, ότι σχεδόν κάθε μήνα αυξανόταν ο απαιτούμενος χρόνος για την εξέταση και χορήγηση του εφάπαξ βοηθήματος, με αποτέλεσμα το πρόβλημα διαρκώς να οξύνεται.
Η Αρχή εξέφραζε την ανησυχία της ότι σε πολλές αιτήσεις για χορήγηση του βοηθήματος η καθυστέρηση, ακόμη και ως προς την εξέταση και απάντηση των αιτήσεων αυτών, γεννούσε δικαιώματα αποζημίωσης των πολιτών (άρθρο 4 του Νόμου 2690/99).
Για αυτό το λόγο, τόσο ως προς την προστασία του πολίτη όσο και ως προς την αξιοπιστία της δημόσιας υπηρεσίας, που οφείλει σε κάθε περίπτωση

να εφαρμόζει την αρχή της νομιμότητας, θα έπρεπε κατ' ελάχιστον, η ενημέρωση των πολιτών ως προς τον απαιτούμενο χρόνο διεκπεραίωσης των παραπάνω αιτήσεων να αποτελεί άμεση προτεραιότητα του Ταμείου.
Όμως, με το υπ' αριθ. 490/372/15-5-2009 έγγραφο του ΤΠΔΥ, το Ταμείο αναφέρει ότι αδυνατεί να ορίσει ακόμη και συγκεκριμένη ανώτατη προθεσμία για την εξέταση της χορήγησης του εφάπαξ βοηθήματος.
3. Νομικό πλαίσιο και νομοθετική διάσταση
Το ΤΠΔΥ είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), που ιδρύθηκε το 1936 και διέπεται από τις διατάξεις του Βασιλικού Διατάγματος 3/13.07.1936. Ασφαλισμένοι του Ταμείου, βάσει του άρθρου 4, είναι υποχρεωτικά όλοι οι δημόσιοι πολιτικοί υπάλληλοι, ενώ σύμφωνα με το άρθρο 1, αντικείμενο του είναι η χορήγηση εφάπαξ βοηθήματος στους συνταξιούχους δημοσίους υπαλλήλους.
Στους πόρους του Ταμείου το κράτος έχει σταματήσει να συνεισφέρει από το 1993, ενώ δεν διαθέτει ούτε κοινωνικούς πόρους. Επισημαίνεται επίσης ότι από το έτος 1985 και μέχρι το έτος 1993 τα ποσά της κρατικής επιχορήγησης -ως ποσοστό των συνολικών ετήσιων εσόδων του οργανισμού - ουδέποτε υπερέβησαν το 1,5% έως 2%, γεγονός που υποδηλώνει την ισχνή συνεισφορά των κρατικών πόρων, ακόμη και όταν δινόταν επιχορήγηση. Συνεπώς, η οικονομική βιωσιμότητα του Ταμείου εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τις εισφορές των ασφαλισμένων του και από την αξιοποίηση της κινητής και ακίνητης περιουσίας του. Τα δεδομένα αυτά είναι ιδιαίτερα σημαντικά, διότι ικανή και αναγκαία συνθήκη για την εύρυθμη και οικονομικά βιώσιμη λειτουργία του οργανισμού στο μέλλον είναι η διαμόρφωση της κατάλληλης συναρτησιακής σχέσης μεταξύ της καταβαλλόμενης εισφοράς και του εφάπαξ βοηθήματος.
Σκοπός της θέσπισης του εφάπαξ βοηθήματος είναι η μείωση των συνεπειών της μετάβασης των εργαζομένων από τον οικονομικά ενεργό στον μη ενεργό βίο. Η διαχρονική επιμήκυνση όμως του απαιτούμενου χρόνου απόδοσης της εν λόγω παροχής στους συνταξιούχους, που σύντομα προβλέπεται να φτάσει τα δύο (2) έτη, ουσιαστικά αναιρεί σε μεγάλο βαθμό τον κοινωνικό σκοπό που οφείλει να υπηρετεί.
Επισημαίνεται επιπλέον ότι η καθυστέρηση αυτή αντιβαίνει στις διατάξεις του Συντάγματος και του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Νόμος 2690/1999). Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ. 3 του Συντάγματος, «η αρμόδια υπηρεσία ή αρχή υποχρεούται να απαντά στα αιτήματα για παροχή πληροφοριών και χορήγηση εγγράφων, ιδίως πιστοποιητικών, δικαιολογητικών και βεβαιώσεων μέσα σε ορισμένη προθεσμία, όχι μεγαλύτερη των 60 ημερών, όπως νόμος ορίζει. Σε περίπτωση παρόδου άπρακτης της προθεσμίας αυτής ή παράνομης άρνησης, πέραν των άλλων τυχόν κυρώσεων και έννομων συνεπειών, καταβάλλεται και ειδική χρηματική ικανοποίηση στον αιτούντα, όπως νόμος ορίζει».
Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 του Νόμου 2690/1999, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 6 παρ. 1 του Νόμου 3242/2004, ορίζεται ότι: «α. Οι δημόσιες υπηρεσίες, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου, όταν υποβάλλονται αιτήσεις, οφείλουν να διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις των ενδιαφερομένων και να αποφαίνονται για τα αιτήματα τους μέσα σε προθεσμία πενήντα (50) ημερών, εφόσον από ειδικές

διατάξεις δεν προβλέπονται μικρότερες προθεσμίες. Η προθεσμία αρχίζει από την κατάθεση της αίτησης στην αρμόδια υπηρεσία και την υποβολή ή συγκέντρωση του συνόλου των απαιτούμενων δικαιολογητικών,
πιστοποιητικών ή στοιχείων......β. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών,
Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού μπορεί να ορίζεται, κατά περίπτωση, διαφορετική προθεσμία για τη διεκπεραίωση υποθέσεων, εφόσον το επιβάλλουν ειδικοί λόγοι, που αναφέρονται ρητώς σ' αυτήν».
Επιπροσθέτως στο άρθρο 4 παρ. 2 του Νόμου 2690/1999, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 6 παρ. 1 του Νόμου 3242/2004, ορίζεται ότι: «Εάν κάποια υπόθεση δεν μπορεί να διεκπεραιωθεί λόγω αντικειμενικής αδυναμίας, ειδικά αιτιολογημένης, η αρμόδια υπηρεσία οφείλει, εντός πέντε (5) τουλάχιστον ημερών πριν από την εκπνοή της προθεσμίας να γνωστοποιήσει στον αιτούντα:
α) τους λόγους της καθυστέρησης,
β) τον υπάλληλο που έχει αναλάβει την υπόθεση και τον αριθμό τηλεφώνου του, για την παροχή πληροφοριών και
γ) κάθε άλλη χρήσιμη πληροφορία».
Άλλωστε, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 5 του Νόμου 2690/1999, η υπηρεσία στην οποία υποβάλλεται η αίτηση χορηγεί στον ενδιαφερόμενο απόδειξη παραλαβής, όπου περιλαμβάνονται ο οικείος αριθμός πρωτοκόλλου, η προθεσμία εντός της οποίας υφίσταται υποχρέωση προς διεκπεραίωση της υπόθεσης, καθώς και η επισήμανση ότι, σε περίπτωση υπέρβασης των χρονικών ορίων που προβλέπονται, παρέχεται δυνατότητα αποζημίωσης κατά τις ρυθμίσεις των παραγράφων 7 και 8 του άρθρου 5 του Νόμου 1943/1991.
Βάσει των ανωτέρω συνάγεται ότι το Ταμείο παραλείπει κατ' εξακολούθηση να εφαρμόσει τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, καθώς αδυνατεί να τηρήσει τις θεσμοθετημένες χρονικές προθεσμίες διεκπεραίωσης των αιτημάτων των ασφαλισμένων του για την απονομή του εφάπαξ βοηθήματος και να ενημερώσει για το χρόνο καταβολής του, ώστε ο πολίτης να είναι σε θέση να οργανώσει τα μελλοντικά του σχέδια.
4. Συμπεράσματα - Προτάσεις
Ο Συνήγορος του Πολίτη, λαμβάνοντας υπ' όψιν τα εκτεθέντα, επισημαίνει ότι το Ταμείο οφείλει να εκδίδει τη διοικητική πράξη - απόφαση χορήγησης εφάπαξ βοηθήματος, εντός των προβλεπόμενων χρονικών προθεσμιών και να συμμορφούται με τις οικείες νομοθετικές διατάξεις. Η διοικητική πράξη θα αναγράφει το χρηματικό ποσό που δικαιούται ο ασφαλισμένος, τον νομοθετικά προβλεπόμενο χρόνο αποπληρωμής του, τον χρόνο που το Ταμείο δεσμεύεται ότι θα πραγματοποιηθεί η αποπληρωμή του, καθώς και τα δικαιώματα που γεννώνται στον ασφαλισμένο από την καθυστέρηση αυτή.
Η έκδοση της διοικητικής πράξης είναι γεγονός μεγάλης σπουδαιότητας για τον πολίτη, γιατί ουσιαστικά του επιτρέπει να κάνει ένα στοιχειώδη προγραμματισμό ή ακόμα και να προχωρήσει στη σύναψη δανείου αφού ουσιαστικά η πράξη αυτή του παρέχει την απαραίτητη εγγύηση για τη δυνατότητα αποπληρωμής του.

4 σχόλια:

  1. Πολύ ωραία όλα αυτά, αλλά τί κάνουμε εμείς; Υπάρχει περίπτωση για ομαδική προσφυγή και απαίτηση καταβολής τόκων;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Και εγώ είμαι της γνώμης για μια ομαδική προσφυγή και απαίτηση καταβολής τόκων, καλού-κακού....
    Μπορεί στο μέλλον (αν βελτιωθούν τα πράγματα και εφόσον είμαστε ακόμη ζωντανοί),να μην μπορούμε να διεκδικήσουμε το εφάπαξ, που τόσα χρόνια πλήρωνε ο καθένας μας, γιατί δεν θα έχουμε κινηθεί νομικά και έγκαιρα ...
    Στην Ελλάδα ζούμε....
    Μήπως είναι καλύτερα να οργανωθούμε;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Συμφωνω με τον ανωνυμο συν-συναξιουχο,εμεις γιατι πληρωνουμε εντοκως τις καθυστερουμενες οφειλες μας στο δημοσιο ?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ΜΟΝΟ ΟΜΑΔΙΚΗ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΕΙΝΑΙ Η ΛΥΣΗ .
    ΑΣ ΟΡΓΑΝΩΘΟΥΜΕ ΕΠΙ ΤΕΛΟΥΣ.ΜΑΣ ΚΛΕΒΟΥΝ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή